GEOGRAFIA

Pow: 2054, 42km2, co stanowi 11% obszaru województwa Podlaskiego. Liczba mieszkańców 75 tys. osób. Powiat sokólski leży w północnej części Niziny Podlaskiej, od strony wschodniej graniczy z Republiką Białorusi.

W skład powiatu sokólskiego, utworzonego w wyniku reformy administracyjnej kraju z dnia 1 stycznia 1999 roku, wchodzą jednostki miejsko-gminne: Dąbrowa Białostocka, Sokólka i Suchowola, a także jednostki gminne: Janów, Korycin, Krynki, Kuźnica, Nowy Dwór, Sidra i Szudziałowo.

Przez teren powiatu przebiegają drogi krajowe i wojewódzkie oraz linie kolejowe.

Drogi krajowe:

Nr 19 – Białystok – Sokółka – Kuźnica – granica państwa,
Nr 8 – Białystok – Korycin – Suchowola – Sztabin
 

Drogi wojewódzkie:

Nr 670 – Goniądz – Karpowicze – Dąbrowa Białostocka – Nowy Dwór – Chworościany – granica państwa
Nr 671 – Korycin – Jasionówka.
Nr 672 – Sokolany – Janów – Korycin
Nr 673 – Sokółka – Dąbrowa Białostocka – Lipsk
Nr 674 – Sokółka – Krynki
Nr 676 – Krynki – Sokółka – Supraśl

Sieć linii kolejowych znajdujących się na terenie powiatu sokólskiego to:

1. Białystok – Kuźnica – granica państwa
2. Sokółka – Suwałki
3. Wilno – Kuźnica – Gieniusze – (szeroki tor)

Ogromne znaczenie dla powiatu ma międzynarodowa trasa drogowa i kolejowa Warszawa – Grodno i dalej w kierunku na Wilno, Rygę, Sankt Petersburg, Mińsk i Moskwę. Przebiegającą przez Sokółkę drogą nr 19 przemieszcza się ciężki transport kołowy ze wszystkich krajów Europy. Powiat sokólski plasuje się na drugim miejscu w województwie podlaskim pod względem długości sieci dróg powiatowych.

Na terenie powiatu funkcjonują szkoły: podstawowe 43, gimnazjalne 13, licea ogólnokształcące 6, zawodowe 19, w tym zasadnicze 5.

Na terenie powiatu znajduje się 7 obiektów noclegowych o łącznej liczbie 214 miejsc.

Wzrastająca z roku na rok ilość i jakość ofert agroturystycznych jest uzupełnieniem bazy noclegowej na terenach wiejskich. Aktualnie na terenie powiatu działają 34 gospodarstwa agroturystyczne – najwięcej na terenie gmin: Sokółka, Suchowola, Janów i Nowy Dwór.

PRZYRODA

Powiat sokólski posiada w znacznym stopniu zachowane w stanie naturalnym, o wysokich i naturalnych walorach w skali kraju i Europy środowisko przyrodnicze. Na terenach tych Biebrza łączy dorzecze Niemna z dorzeczem Wisły poprzez Kanał Augustowski. W tym rejonie żyją ptaki i zwierzęta nie występujące w innych częściach kraju lub występujące bardzo rzadko. Są to: łoś, zając bielak a także bóbr, jeleń, sarna, dzik, zając szarak, borsuk, kuna. Ptakami występujące w tym regionie są: biegus zmienny, dzięcioł białogrzbietowy, dziwonia, kaczka krawka, kaczka rożeniec, kaczka świstun, krzyżodziób, kwiczoł, nur czarnoszyi, orzeł grubodzioby, sowa błotna, sowa mszarna, tkacz długodziób i tracz nurogęś.

Na terenie powiatu funkcjonują obszary chronionego krajobrazu: Wzgórza Sokólskie i Dolina Biebrzy. Część gmin tj. Dąbrowa Białostocka i Suchowola graniczy z Biebrzańskim Parkiem Narodowym i Parkiem Krajobrazowym Puszczy Knyszyńskiej (Sokółka, Szudziałowo, Janów, Korycin, Krynki).

Powiat sokólski charakteryzuje się stosunkowo czystym powietrzem atmosferycznym i niewielkimi zanieczyszczeniami środowiska. Z uwagi na liczne walory środowiska przyrodniczego wchodzi w skład makroregionu funkcjonalnego „Zielone Płuca Polski”.

Na ogólną powierzchnię powiatu sokólskiego 2054,42 km², lasy i grunty leśne zajmują 50 120 ha, co stanowi ok. 24% powierzchni powiatu. Głównym zwartym kompleksem leśnym jest Puszcza Knyszyńska. Na pozostałej części powiatu lasy występują w rozproszeniu tworząc niewielkie kompleksy.

Gatunkiem dominującym w lasach powiatu sokólskiego jest sosna, a gatunkami współtworzącymi lasy są: świerk, dąb, brzoza i olcha.

Na terenie powiatu sokólskiego istnieją liczne rezerwaty przyrody. Należy wymienić m.in.

Rezerwat Jesionowe Wzgórza z 11 zespołami roślinnymi w tym grąd szczyrowy z dużymi jesionami, dębami i lipami. W rezerwacie występuje 15 gatunków roślin chronionych.

Starodrzew Szyndzielski – jest to fragment starodrzewu w wieku ponad 100 lat o zróżnicowanym składzie gatunkowym.

Wielki Las – zbiorowiska borów świeżych, wilgotnych i bagiennych o starych drzewostanach. W runie występują widłaki.

Rezerwat Przyrody Nietupa zachowujący ostoję bobrów w zatorfionej dolinie rzeki Nietupy